به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان بسیج علمی،پژوهشی و فناوری مازندران،هفته پژوهش امسال از ۲۱ تا ۲۷ آذر ماه با شعار ‘پژوهش تقاضامحور و تجاری سازی فناوری، زیربنای اقتصاد مقاومتی’ و با عناوینی برگزار شد که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای هر یک از روزهای این هفته انتخاب کرده بود.
این رویداد امسال نیز همچون سال های قبل به منظور گرامیداشت پژوهشگران و تاکید بر اهمیت اصل پژوهش، با بازار داغ برگزاری انواع و اقسام آئین ها، نمایشگاه ها، جشنواره ها و معرفی و اهدای جوایز به برترین های حوزه علم و فناوری و پژوهش از سوی سازمان ها و نهادها، همراه بود.
اما برخی از صاحبنظران نگاه فعلی بخش های مختلف به مقوله علم، فناوری و پژوهش را سطحی می دانند و معتقدند که توانمندی های متخصصان و پژوهشگران کشورمان در طول سال های گذشته، با وجود افزایش سالیانه بودجه پژوهشی کشور، بیشتر بر تولید و ارائه حجمی مقالات آن هم به صورت تئوریک استوار بوده است.
نیم نگاهی به بازار داخلی کشور در بخش های مختلف صنعتی و خدماتی و وجود خیل عظیم انواع و اقسام کالاهای خارجی، گویای آن است که عمده تلاش های صورت گرفته در مقایسه با بودجه های صرف شده، خروجی و برونده لازم را نداشته است.
دکتر علی اکبر جلالی پدر فناوری اطلاعات ایران از جمله منتقدان سیاست های فعلی در حوزه علم، فناوری و پژوهش در کشور است که گمان دارد راهبرد موجود تنها بر پایه مباحث تئوریک و کمی نگری استوار است.
به باور دکتر جلالی، راهی که در پیش گرفته ایم دانشمندان و پژوهشگران را از تولید و عرضه محصولات ارزشمند برای بازارهای داخل و خارج ناتوان می کند، لذا راهبرد توسعه آموزش و پژوهش در کشور برای دستیابی به توسعه نیازمند بازنگری جدی است.
**نحوه برگزاری هفته پژوهش در شرایط فعلی بی معناست
پدر فناوری اطلاعات ایران با بیان این که برگزاری هفته پژوهش به شکل فعلی منفعتی برای علم و فناوری کشور به همراه نداشته است، اظهار کرد: این رویداد در واقع باید فرصتی مناسب برای بیان بی پرده و صادقانه برخی از مشکلات و معضلات کشور در حوزه علم، فناوری و پژوهش باشد، فرصتی که شاید در سایر روزهای سال امکان آن نباشد.
دکتر جلالی افزود: در این صورت است که جامعه علمی کشور به سمت پژوهش و جستجوگری واقعی سوق پیدا خواهد کرد و عمق و غنای علمی دانشگاه ها و پژوهشگاه نیز افزایش خواهد یافت.
وی ادامه داد: فروشگاه های مهم سایر کشورها، کالاهای تولیدی کشورهای مختلف را عرضه می کنند، اما جای کالای ایرانی در میان آنها خالی است که این موضوع با توجه به هزینه هایی که در کشور می شود، تامل برانگیز است.
به گفته دکتر جلالی، این مسئله نشان می دهد که مدل فعلی روند فعالیت های بخش های پژوهشی و علمی کشور، عرضه محصول ارزشمند برای بازار داخل و خارج را به دنبال نداشته است و نحوه برگزاری هفته پژوهش در شرایط فعلی بی معناست.
**نخبه باید بتواند از عهده تامین هزینه ها برآید
پدر فناوری اطلاعات ایران در ادامه با اشاره به دلائل فاصله گرفتن وضعیت پژوهش در کشور از وضعیتی که باید باشد، اظهار کرد: یکی از دلائل آن، غرق شدن در مباحث تئوریک و محدود کردن نخبگان حوزه علمی کشور به این مباحث است، نخبگانی که به خاطر این رویکرد محصولات و کالاهای ارزشمندی تاکنون از سوی آنان تولید و عرضه نشده است.
دکتر جلالی شیوه ترویج نخبه پروری در کشور در طول سال های گذشته را نادرست ارزیابی کرد و اصولا عنوان نخبه را نیازمند بازتعریف دانست.
وی توضیح داد: این که به صرف معدل ۲۰ و یا دستاورد ویژه ای در یک مقطع زمانی، افراد را نخبه بنامیم و دولت نیز به دنبال تامین مسکن و وام های مختلف برای آنها باشد، کاری غیرمنطقی است.
پدر فناوری اطلاعات ایران با بیان این که یک نخبه خود باید بتواند از عهده تامین هزینه های اولیه زندگی برآید، ادامه داد: اساسا تاسیس و فعالیت انبوه مدارس تیزهوشان، ویژه و بنیادهای نخبگان همراه با دریافت شهریه ها و جذب اساتید آن چنانی چه نتیجه ای برای اقتصاد کشور به دنبال داشته است؟
دکتر جلالی در ادامه تاکید کرد: به طور حتم نگاه فعلی در حوزه نخبه پروری کشور با توجه به حمایت های مالی و بودجه عظیمی که در مراکز علمی و بنیادهای مختلف در این خصوص هزینه می شود، به هیچ وجه علمی نیست.
به اعتقاد جلالی، رویکرد به نخبه پروری به این صورت باید اصلاح شود که بودجه و امکانات کشور به سمت افرادی سوق داده شود که به معنای واقعی مخترع و مبتکر هستند و یا از ظرفیت لازم برای نخبه شدن برخوردارند.
پدر فناوری اطلاعات ایران اظهارکرد: گذشت زمان نشان داده است که ما نتوانسته ایم به طور شایسته از سرمایه گذاری در حوزه علم، فناوری و پژوهش بهره وری لازم را داشته باشیم.
پدر فناوری اطلاعات ایران بر ضرورت توجه همزمان به دانش، فناوری، پژوهش و اقتصاد تاکید کرد و به یک فروشگاه اینترنتی خارجی به عنوان یک نمونه خارجی موفق در این زمینه اشاره کرد که گفته می شود ۳۸۰ میلیون کاربر عضو آن هستند و خرید ماهانه هر یک از آنها ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار است.
وی افزود: این فروشگاه گرچه به ظاهر یک شرکت خصوصی است، اما در عمل یک مجموعه تفکر علمی و فناوری شامل فناوری های اطلاعات، شبکه های الکترونیکی و نرم افزاری را به دنبال داشته است.
جلالی دلیل اصلی موفقیت شرکت ها را سرمایه گذاری مناسب و صحیح در حوزه تحقیق و پژوهش های علمی دانست و گفت: همان گونه که به دست آوردن محصول با ارزش طلا در مقایسه با زغال سنگ نیازمند زحمت بیشتر است، کسب علم ناب نیز نیازمند برنامه ریزی و تلاش بسیار زیاد است.
دکتر جلالی در ادامه با تاکید بر اهمیت جایگاه اینترنت، شبکه های اجتماعی و همگرایی شبکه ها و ارتباط متقابل نهادهای مختلف در تولید ثروت از علم، اظهار کرد: ثروت هنگامی از علم حاصل خواهد شد که بتوان از فناوری های روز و تجربیات جهانی استفاده کرد؛ در حالی که متاسفانه در برخی مواقع با بروز برخی حرکات و مسائل منفی از سوی چند جوان ناپخته به یکباره تصمیم به قطع اینترنت به عنوان یک بستر بسیار با اهمیت اقتصادی گرفته می شود و در کمال ناباوری، این گونه حرکات معیاری برای قطع یا وصل اینترنت در شبکه کشور مد نظر قرار می گیرد.ایرنا/